Zorgt je kind ’s avonds voor heel wat opschudding thuis? Lokt alles wat je doet, zegt of vraagt meteen een gefrustreerde reactie uit bij je kind? Is het enige wat je wil rust… en slaag je er moeilijk in deze te vinden? Dan is jouw kind waarschijnlijk hooggevoelig en raakt hij gedurende de dag overprikkeld.
Stel je eens voor dat je alles rondom jou hoort, ruikt, ziet, smaakt en voelt. De hele dag lang. En naast deze zintuiglijke ervaringen probeer je voortdurend aan alles betekenis te geven, denk je erover na en ervaar je verschillende emoties. Klinkt best vermoeiend toch? Begrijpelijk dat je kind soms over zijn toeren of overprikkeld naar huis komt.
Kinderen krijgen overdag heel wat prikkels te verwerken. Je hooggevoelig kind ervaart deze prikkels intenser en verwerkt deze nauwkeuriger door zijn verfijnd zenuwstelsel. Alledaagse prikkels en indrukken komen directer binnen, alsof ze niet gefilterd worden. Je kind is daardoor gevoeliger voor details, intense innerlijke belevingen, gevoelens van anderen, lichaamstaal, licht, geuren, geluiden, smaken, sferen, enz. Het zorgt er vooral voor dat je kind overal op kan reageren en overal hinder van kan ondervinden. Je kan je wel voorstellen dat een omgeving zoals de kinderopvang of een school een moeilijke omgeving kan zijn voor jouw kind en voor een overvloed aan prikkels kan zorgen. Ze kunnen zich in deze omgeving anders gedragen dan thuis. Wanneer je kind in de kinderopvang of op school teveel prikkels te verwerken krijgt, kan hij zich lastig, vervelend, koppig of humeurig gedragen of proberen geen last te veroorzaken en gehoorzaam te zijn zodat hij niet opvalt en geen extra prikkels te verwerken krijgt. Vaak beseft je kind zelf niet wanneer het teveel is. Als je kind dan niet even tot rust kan komen of zich kan terugtrekken, raakt hij overprikkeld. Met als gevolg dat wanneer je kind thuis komt, waar hij zich veilig voelt, gedrag kan stellen zoals huilerig zijn, emotioneel, hyperactief, chaotisch, tegendraads of agressief. Een uitdaging dus wil je van een rustige avond genieten, zonder strubbelingen of spanning.
Rust is een must
Je kind heeft tijd en rust nodig om al deze indrukken te verwerken. Wanneer je kind overprikkeld van de opvang of van school komt, is het bijvoorbeeld geen goed idee om nog naar de winkel te gaan. Beter zorg je voor een rustige omgeving en routine. Laat elke avond zo veel mogelijk op dezelfde manier verlopen. Op die manier creëer je herkenbaarheid en verminder je het aantal prikkels.
Elk kind komt tot rust op zijn eigen manier. Voor het ene kind kan tekenen rustgevend zijn, voor het andere kind is dat voetballen of even in de tuin wandelen. Na gemiddeld twintig minuten ontspannen, ervaart je kind opnieuw rust na een moment van overprikkeling. Wanneer je kind echter langdurig overprikkeld blijft, zal de recuperatietijd vanzelfsprekend langer duren dan twintig minuten, maar kan deze oplopen tot enkele uren of zelfs dagen.
Sta ook even stil bij je eigen beleving. Hoe voel jij je? Ben je druk in de weer, gehaast of geïrriteerd? Wees je ervan bewust dat je zelf ook een bron van prikkels kan zijn. Je kan moeilijk rust creëren als je zelf onrustig bent.
Rots in de branding
Het spreekt voor zich dat je kind moet leren hoe hij met zijn hooggevoeligheid en overprikkeling moet omgaan. Daarbij kan jij een rots in de branding zijn. Belangrijk is dat jij je zelfbeheersing kan behouden op momenten dat je kind deze kwijt is en consequent blijft in je gedragsregels en afspraken. Ja… ook op momenten dat je kind je geduld sterk op de proef stelt. Vooral wanneer je zelf hooggevoelig bent, kan dat al eens een uitdaging zijn. Maar jij bent ouder en kunt je eigen reacties onder controle houden. Dat is nu net wat je ook je kind wil leren. Op momenten dat het moeilijk is om zelf rustig te blijven, kan je een paar keer rustig diep in en uit ademen. Maak contact met jezelf en daarna terug met je kind. Bouw voor jezelf ook voldoende rust- en ontspanningsmomenten in zodat je zelf niet of minder snel overprikkeld raakt.
Beter voorkomen dan genezen
Het is moeilijk om overprikkeling bij je kind te voorkomen. Vooral omdat je niet in de hand hebt welke prikkels je kind allemaal te verwerken krijgt. Toch kan je op een aantal dingen letten die ervoor zorgen dat je kind minder snel overprikkeld raakt.
Het allerbelangrijkste is dat je kind voldoende rust en voldoende slaapt. Een kleuter heeft gemiddeld 12 uur slaap nodig per dag, lagereschoolkinderen gemiddeld 11 uur en tieners tussen de 9 en 10 uur. Naast voldoende nachtrust is het een must om rustige momenten of rustige dagen in te bouwen. Prop de weekenden of vakanties niet vol met activiteiten, uitjes of bezoeken, maar gebruik ze waarvoor ze dienen. Doseer. Geef je kind de tijd en ruimte om tot rust te komen en zijn batterijen op te laden. Staat er toch een druk programma op jullie agenda, maak dan duidelijke afspraken. Wanneer jullie bijvoorbeeld uitgenodigd zijn op een familiefeest kan je vooraf afspreken wanneer je verwacht dat je kind bij de familie is en op welke momenten hij even de tijd krijgt zich terug te trekken in een rustige ruimte of op een rustig plekje. Dit vooraf met je kind duidelijk bespreken, zorgt al voor heel wat rust. Want onverwachte of nieuwe situaties op zich kunnen al een bron van prikkels zijn.
Maak ook tijd om samen leuke dingen te doen. Trek samen de natuur in, speel een spelletje of geef elkaar eens een heerlijke massage. Niets is fijner en geeft meer energie dan een leuke tijd beleven met mensen die je graag ziet en om je geven.
Je kan ook vaardiger worden in het herkennen van wat overprikkeling bij je kind veroorzaakt. Waar is je kind gevoelig voor? Waarop reageert je kind sterk en waarop reageert hij minder sterk? Want elk hooggevoelig kind is uniek en heeft zijn eigen gevoeligheden. Heb je geen idee waarvoor je kind gevoelig is? Probeer het tijdens of na een moment van overprikkeling met je kind te bespreken. Vraag of hij zo reageerde omdat hij moe was? Of omdat het te lawaaierig was? Op die manier voelt je kind zich begrepen én leert hij herkennen welke prikkels sterk binnenkomen. Een volgende stap is samen bekijken wat je kan doen om deze prikkels te verminderen of om er beter te leren mee omgaan.
Naast het zorgen voor voldoende rust en slaap, duidelijke afspraken in moeilijke of nieuwe situaties, samen leuke dingen doen en vaardiger worden in het herkennen van overprikkeling, is het belangrijk goed voor jezelf te zorgen. Het kan heel wat energie vragen om je kind hierin te steunen en op te vangen. Durf je eigen grenzen aan te geven en schakel indien nodig familie of vrienden in. Hierdoor leer je ook je kind een belangrijke les.
Veel rustige avonden en fantastische momenten samen!
Veel liefs,
Nathalie
De wereld van je hooggevoelig kind op een dieper niveau leren kennen en begrijpen, zorgt voor meer rust en harmonie bij jezelf, je kind en in je gezin.
In de workshop Hooggevoelige Kinderen neem ik je stap voor stap mee in deze wereld en begeleid ik je naar persoonlijke acties die bij jouw kind en jouw gezinnen passen. Het resultaat is een prachtig fundament voor meer rust, meer flow en een gelukkig kind.
Meer info vind je hier.